bokmålsordboka
døde
VERB
Av
Døde sine lyster
dødelighet
SUBSTANTIV
Det å være dødelig
Menneskets dødelighet
Antall døde i en viss gruppe i en viss periode; mortalitet; dødstall
I land med høyere dødelighet
En alvorlig sykdom med høy dødelighet
dødelig
ADJEKTIV
Som fører til død
Et dødelig sår
Et dødelig slag
En dødelig sykdom
En sykdom med dødelig utgang
Brukt som adverb
De ble dødelig såret i ulykken
Som en gang må dø; forgjengelig
Alle mennesker er dødelige
Brukt som substantiv
Vi alminnelige dødelige
Brukt som forsterkende adverb: svær, veldig
Være dødelig forelsket
Jeg ble dødelig fornærmet
døde ting
Gjenstander, til forskjell fra levende vesener; Se: død
nynorskordboka
dødelegheit, døyelegheit
SUBSTANTIV
Det å vere dødeleg
Dersom sjukdomen blir oppdaga tidleg, kan det redusere dødelegheita
Talet på døde i ei viss gruppe i ein viss periode; mortalitet; dødstal
Eit land med høg dødelegheit
Ein alvorleg sjukdom med høg dødelegheit
dødeleg, døyeleg
ADJEKTIV
Som fører til daud
Eit dødeleg sår
Eit dødeleg slag
Ein dødeleg sjukdom
Ein sjukdom med dødeleg utgang
Brukt som adverb
Dei vart dødeleg såra i ulykka
Som ein gong må døy; forgjengeleg
Alle menneske er dødelege
Brukt som substantiv
Vi vanlege dødelege
Brukt som forsterkande adverb: svær, veldig
Vere dødeleg forelska
Eg vart dødeleg fornærma
daud, død
ADJEKTIV
Norrønt dauðr
Ikkje lenger i live, avliden
Ho er død no
Død eller levande
Bli erklært død
Ein daud fisk
Daude fluger i vinduskarmen
Daude planter
Brukt som substantiv:
Følgje den døde til grava
Stå opp frå dei døde
Som framstår livlaus
Bleike og daude augo
Snakke med ei daud røyst
Som har lite ferdsel, liv eller verksemd; aud
Staden verkar daud
Her er det heilt daudt
Som ikkje blir brukt meir; utdøydd, gløyme
Latin er eit daudt språk
Denne tradisjonen har vore daud lenge
Som ikkje fungerer meir; defekt, sund
Motoren er daud
Telefonen min er heilt daud
Som ikkje er relevant eller aktuell lenger
Bluesen er ikkje daud
Saka er heilt daud
Som kjennest slapp; kraftlaus, tam; tung, slapp
Daud i kroppen
Ein daud fot
I ro; still, urørleg
Sjøen låg daud og still
Det er daudt i vêret
Ballen låg daud
Eit daudt publikum
Som er ugyldig; som ikkje tel (med)
Eit daudt kast
Eit daudt hopp
Daud som ei sild
Livlaus slik ei sild er når ein trekkjer ho opp av vatnet
Liggje daud som ei sild
Daudt prosjekt
Noko som er nyttelaust, fåfengd
å klippe blautt gras er eit daudt prosjekt
Daudt løp
Uavgjort resultat (i konkurranse, kamp eller strid)
Det var daudt løp mellom konkurrentane
Daud og gravlagd
Avliden og lagd i jorda
Keisaren er død og gravlagd for fleire hundre år sidan
I overført tyding: avslutte og gløyme
Stykket er ikkje daudt og gravlagt heilt enno